پرسشهای پرتکرار
سوال ۱٫ مدرسه سراج دولتی است یا غیردولتی؟ شهریه مدرسه سراج چهقدر است؟
مدرسه سراج یک مجتمع آموزشی غیردولتی است. غیردولتی بودن این امکان را به سراج داده است که از فضا، امکانات، نیروی انسانی، و برنامه آموزشی ویژهای بهرهمند شود.
شهریه مدارس غیردولتی توسط آموزش و پرورش ابلاغ خواهد شد و به اطلاع خواهد رسید. علاوه بر شهریه مصوب، هزینه سرویس رفت و آمد، صبحانه، ناهار(در صورتی که از مدرسه تهیه شود)، لپتاپ دانشآموز، و اردوهای خارج از شهر دریافت خواهد شد.
سوال ۲٫ مدرسه سراج را بهعنوان یک مدرسه متفاوت شناختهایم؛ مهمترین تفاوت مدرسه سراج با دیگر مدارس چیست؟
متاسفانه بسیاری از رویکردها و روشهایی که در نظام آموزشی پیگیری میشود، در عصر حاضر، نهتنها سود چندانی برای دانشآموزان به ارمغان نمیآورد، بلکه در بعضی موارد زیانآور نیز هست. هدفگذاری نمره، رتبه و مدرک، به جای ارزشهای اصیل، آموزش درسها بهصورت جداجدا و بدون داشتن هرگونه ارتباطی با هم، فاصله داشتن آموزشها از مسایل واقعی زندگی دانشآموز، محصور کردن دانشآموزان در کلاسها و ساعتهای بسته، در نظر نگرفتن نقش بسیار مهم خانواده در تعلیم و تربیت فرزندان، و مواردی دیگر از مهمترین نقاط ضعف غیر قابل انکار نظام آموزشی است.
بررسی خروجیهای این نظام آموزشی که در میان اطرافیان خودمان و جامعه قابل مشاهده هستند، نشان میدهد که این نظام در تربیت افرادی موفق، کارآفرین، توانمند در ابعاد فردی و اجتماعی، و سازگار با ارزشهای دینی و فرهنگی موفق عمل نکرده است.
با توجه به توضیحات داده شده، مدرسه سراج در وهله اول مدرسهای است که تلاش میکند کارهای اشتباه رایج در نظام آموزشی را انجام ندهد تا فرزندانمان از آسیبهای مشهود و غیر قابل انکار این روشها، تا حد امکان مصون باشند. سپس روشهایی برای آموزش و تربیت سالم و موثر دانشآموزان، اجرا نماید.
کلاسها در مدرسه سراج ۱۵ نفره هستند. مسئولیت هر کلاس با یک مربی است. مربی مدرسه سراج فردی است دارای تجربه تدریس موفق، جوان، مسلط بر حوزههای دانشی برنامهدرسی پایه، خلاق، مهربان، دارای قدرت ارتباط موثر با دانشآموز و خانواده، دغدغهمند و آشنا با اصول تعلیم و تربیت. در مدرسه سراج خبری از مسئول پایه، مشاور، ناظم، مسئول ارتباط با خانواده و نظافتچی نیست. تمام این مسئولیتها در مورد ۱۵ دانشآموز کلاس توسط مربی کلاس پیگیری میشود. این مربی همه درسهای کلاس را تدریس میکند. در صورت نیاز معلمی در تدریس درسی خاص به مربی کمک خواهد کرد.
برنامهدرسی مدرسه سراج، مبتنی بر الگوی برنامهدرسی وحدتگرا طراحی شده است. در این الگو همه موضوعات درسی در کتابهای آموزش و پرورش بهصورت جزیی استخراج شده و حول و خوش تعدادی مساله بازآرایی میشوند. دانشآموزان در مسیر حل این مسایل بهشکل یکپارچه با موضوعات آموزشی مختلفی که در برنامه درسی رسمی آمده و یا موضوعات مورد نیازی که در برنامه درسی رسمی نیامده است آشنا میشوند. برای نمونه دانشآموزان فعالیتی مانند کشاورزی را در مدرسه به طور جدی پیگیری میکنند. تقسیمبندی زمین کشت بر عهده خود دانشآموزان است. بچهها عمل تقسیم را پیش از آنکه معلم بهصورت تئوریک تدریس کند، در تقسیمبندی زمین کشت خود کشف و درک میکنند. بخشی از مفاهیم علوم تجربی مرتبط با گیاهشناسی و زمینشناسی نیز در این فعالیت توسط بچهها کشف میشوند. همچنین تعدادی از مفاهیم دینی، اجتماعی، جغرافیا، کسب و کار و مهارتهای زندگی نیز در این فعالیت
پوشش داده میشوند. مربی با توجه به شرایط دانشآموزان، بخشی از مطالبی که به شیوه تجربی توسط دانشآموزان درک شده را مجدد توضیح داده و صورتبندی میکند.
ارتباط با خانواده و مشارکت خانوادهها در طراحی و اداره امور مدرسه یکی دیگر از اصول مدرسه سراج است. از دیدگاه مدرسه سراج، اگر تعلیم و تربیت بهصورت یکپارچه و هماهنگ در خانه و مدرسه پیگیری شود، شاهد اثربخشی و کارایی بسیار بالاتری خواهیم بود.
معماری مدرسه سراج نیز معماری ویژهای است. ترکیبی از فضای باز و بسته، حیاط پارک مانند و وجود موقعیتهای دنج و آرام برای آرامش دانشآموزان و تدریس از ویژگیهای مدرسه سراج است.
در کنار همه تفاوتهایی که الگوی آموزشی و تربیتی مدرسه سراج با مدارس معمول دارد، رویکرد تخصصی مدرسه ارائه آموزشهای مرتبط با فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال است. دانشآموزان در مدرسه سراج به تدریج و از مقطع ابتدایی با رویکرد پروژهمحور با مفاهیم اولیه فناوری اطلاعات و نرمافزارهای کاربردی آشنا میشوند. دانشآموزان دانش و مهارت برنامهنویسی، گرافیک، تولید پویانمایی، ساخت بازیهای رایانهای، تولید نرمافزارهای تلفن همرا و طراحی سایت را فرامیگیرند.
سوال ۳٫ رویکردهای مدرسه سراج را کاملا میپسندم؛ اما آیا اگر دانشآموز بخواهد از مدرسه سراج به مدرسه دیگری برود، آسیب نمیبیند؟
اجازه دهید به این سوال از دو جنبه پاسخ دهیم. ابتدا از منظر آموزشی و سپس از منظر شخصیتی. از منظر آموزشی، همانطور پیشتر گفته شد، تمام موضوعات کتابهای درسی رسمی در هر پایه تحت پوشش قرار میگیرند. در واقع در مورد آموزش برنامه درسی رسمی، تنها چیدمان موضوعات آموزشی و نحوه ورود و شیوه آموزش متفاوت است نه محتوای آموزشی. البته علاوه بر برنامه درسی رسمی، دانشآموزان تا چهار برابر ظرفیت یادگیری بیشتری خواهند داشت و مطالب بیشتری از جهت عمق و گستردگی را فراخواهند گرفت. برخی موضوعات مانند رشد ابعاد مختلف شخصیتی نیز خارج از برنامه درسی رسمی، در مدرسه پیگیری خواهد شد.
اما از منظر دیگر، دانشآموزان در مدرسه سراج نوع خاصی از تعامل را تجربه خواهند کرد. در فضای مدرسه سراج، اخلاق اسلامی حاکم است و دانشآموزان در معرض مهربانی و احترام مربیان خود هستند. دانشآموزان در این فضا ادب را در کنار مربیان خود و با الگوگیری از آنها میآموزند. بچهها در عمل یاد میگیرند چهطور با دوستان یا بزرگترهای خود ارتباط برقرار کنند و چگونه به آنها احترام بگذارند. از طرف دیگر بچهها با محیطهای اجتماعی خارج از مدرسه در تعامل مستمر خواهند بود و یادمیگیرند هرکدام از این محیطها را بشناسند و در هر موقعیتی چگونه رفتار کنند. بنابراین ورود دانشآموزان به محیطهای دیگر، مشکلی ایجاد نخواهد کرد و به لطف دانشآموزانی که در مدرسه سراج رشد کردهاند، در جمعهای دیگر، افراد موفق و تاثیرگذار آن جمع خواهند بود.
سوال ۴٫ آیا مدرسه برنامههای فوق برنامه مانند زبان، روباتیک، لگو، المپیاد و غیره نیز دارد؟
متاسفانه طی سالهای اخیر برخی از کلاسها که جنبه فوق برنامه دارند، چنان مورد توجه برخی از خانوادهها قرار گرفتهاند که با برنامه درسی اصلی دانشآموز برابر انگاشته میشوند. در بسیاری از موارد خانوادهها اطلاعی از محتوای این کلاسها و میزان نیاز و اولویت این محتوا بر فرزندشان ندارند.
در مدرسه سراج برنامه درسی به برنامه اصلی و فوق برنامه تقسیم نمیشود. دانشآموزان زبان انگلیسی و عربی را میآموزند، اما به صورت مستمر و در حین کار و حل مساله، نه لزوما در کلاسی جدا. کار با نرمافزارهای مختلف و برنامهنویسی و گرافیک را یادمیگیرند، اما در قالب انجام پروژه. ربات میسازند، اما طبق نیازی که خودشان کشف کردهاند و با طراحی خودشان، نه با استفاده از کیتها آماده. و برای فهم درس آماده میشوند، نه شرکت در مسابقات بیهدف و کمارزش به اصطلاح علمی.
در مدرسه سراج فوق برنامه همان برنامه است و برنامه همان فوق برنامه!